ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻟﻮﺭﻛﺎ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﺷﺎﻋﺮ ﻗﺮﻥ ﺑﻴﺴﺘﻢ ﺍﺳﺖ. ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺍﻭ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺷﺎﻋﺮﺍﻧﻲ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮﺍﺕ ﺭﺍ ﺭﻭﻱ ﺷﺎﻋﺮﺍﻥ ﻗﺮﻥ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺩﺍﺷﺖ. ﺩﺭ ﺷﻌﺮ ﺍﻭ ﺟﺎﺩﻭﻳﻲ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻫﺴﺖ، ﻛﻪ ﮔﺮﻳﺰﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﺍﺳﺖ. ﺁﺩﻣﻲ ﺭﺍ ﻣﺴﺖ ﻳﺎ ﺍﺳﻴﺮ ﻳﺎ ﻫﺮﭼﻪ ﻛﻪ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﺍﺳﻤﺶ ﺭﺍ ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﺪ، ﻣﻲﻛﻨﺪ. ﺧﻮﺩﺵ ﺩﺭ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺧﻮﺩﺵ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ:
«ﻣﻦﻳﮏ ﺭﻣﺎﻧﺘﻴﮏﺗﻤﺎﻡﻋﻴﺎﺭﻡﻭﺍﻳﻦ ﺭﺍﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﻣﯽﺩﺍﻧﻢ. ﺩﺭ ﻗﺮﻥ ﺯﭘﻠﻦﻫﺎ ﻭ ﻣﺮﮔﻬﺎﯼ ﺍﺣﻤﻘﺎﻧﻪ؛ ﭘﺸﺖ ﭘﻴﺎﻧﻮ ﻣﯽﻧﺸﻴﻨﻢ ﻭ ﺑﻪﺻﺪﺍﯼ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﮔﺮﻳﻢ. ﻣﻪ ﺍﻧﺪﻟﺴﯽ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﯽﺁﻭﺭﻡ ﻭ ﺁﻳﺎﺗﯽ ﻣﻲﺁﻓﺮﻳﻨﻢ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﻦ ﺍﺳﺖ. ﺑﺮﺍﯼ ﻣﺴﻴﺢ ﻫﻤﺎﻥ ﺁﻭﺍﺯ ﺭﺍ ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﻢ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﻮﺩﺍ ﻭ ﻣﺤﻤﺪ...ﭘﻴﺎﻧﻮ ﻣﻦ ﺑﺮﺑﻂ ﻣﻦ ﺍﺳﺖ؛ ﺑﻪﺟﺎﯼ ﻣﺮﮐﺐ عرﻕﺭﻳﺰﻳﻬﺎﯼ ﺍﺷﺘﻴﺎﻕ ﻭ ﺩﺭﺩ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻡ» ﺷﺎﻋﺮ «ﻋﺮﻕ ﺭﻳﺰﻳﻬﺎﻱ ﺍﺷﺘﻴﺎﻕ ﻭ ﺩﺭﺩ» ﺩﻳﺪﻱﻧﻮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﻬﺎﻥ ﻭ ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺷﮕﻔﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪﺍﻧﺴﺎﻥ ﻭ ﻫﻨﺮ ﺩﺍﺷﺖ. ﺩﺭﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻴﻬﺎﻳﺶ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ: «ﻫﻨﺮ ﻧﻮﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺭﺍﻫﯽ ﺟﺪﻳﺪ ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﮐﺮﺩ. ﻫﻨﺮ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﺗﺠﺰﻳﻪﭘﺬﻳﺮ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﻣﻦ ﺍﺯ ﺻﻤﻴﻢ ﻗﻠﺐ ﺩﻟﻢ ﺑﺮﺍﯼ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻧﯽ ﻣﻲ ﺳﻮﺯﺩ ﮐﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪﺍﻧﻀﺒﺎﻁ ﻋﺎﺩﺕ ﻧﻤﯽﺩﻫﻨﺪ. ﺩﺭ ﺭﺅﻳﺎﯼ ﻏﻴﺮ ﻣﻤﮑﻨﻬﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺭﺅﻳﺎﻫﺎ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﭘﻴﺪﺍ ﮐﻨﺪ ﻭ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻫﮕﺬﺭ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﻧﻘﺎﺷﺎﻥ ﺳﻨﺘﯽ ﺍﻓﺴﻮﺱ ﻣﯽﺧﻮﺭﻡﮐﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﮔﺬﺭﺍﻥﻣﻌﺎﺵ ﺗﻤﺎﻡ ﺭﻭﺯ ﺭﺍ ﺑﻪﮐﭙﯽﮐﺮﺩﻥ ﺍﺯ ﺭﻭﯼ ﻣﺪﻟﻬﺎﺷﺎﻥ ﻣﯽﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ﺑﯽﺁﻥﮐﻪ ﺗﻼﺷﯽ ﺑﮑﻨﻨﺪ؛ ﻳﺎ
ﻟﺬﺕ ﺑﺒﺮﻧﺪ ﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﻧﻘﺎﺷﯽ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻣﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮﻫﺎﻳﯽ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﯽ ﺳﺎﺯﻧﺪ ﺁﺗﺶﻣﯽﺯﻧﻢ؛ ﺍﻳﻦ ﻧﻘﺎﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﻣﯽﺭﻳﺰﻡ ﺷﺎﻳﺪ ﮐﻪ ﺑﻪﺍﻳﻦ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﮐﺸﻤﮑﺶ ﻭ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﻧﻴﺮﻭﯼ ﺳﻮﺯﺍﻥ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻭ ﻋﺸﻖ ﺍﻧﺪﻭﻫﻨﺎﮎ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺷﻮﻧﺪ. ﻫﻨﺮ ﻫﻢ ﻧﻈﻴﺮ ﻋﻠﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﺭﻭﺯ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺑﻪﺁﻥ ﻭﺍﺩﯼ ﺷﮕﻔﺖﺍﻧﮕﻴﺰ ﻭ ﺭﺅﻳﺎﻳﯽ ﮐﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺑﻪﺧﻮﺩ ﻣﯽﭘﺬﻳﺮﺩ؛ ﮔﺎﻡ ﻧﻬﺪ. ﺑﻪﺳﻮﯼ ﻫﻤﺎﻥ ﭼﻴﺰﯼ
ﮐﻪ ﺭﻭﺯﯼ ﭘﻮﭺ ﻭ ﺑﯽﻣﻌﻨﺎ ﭘﻨﺪﺍﺷﺘﻪ ﻣﯽﺷﺪ ﻭ ﺍﻳﻨﮏ ﺭﻓﺘﻪﺭﻓﺘﻪ ﺑﻪﺷﮑﻞ ﻧﻘﻄﺔ ﺍﻭﺝ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺟﻠﻮﻩ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻥ ﮐﻪ ﺳﺨﻨﻢ ﺭﺍ ﺗﻤﺎﻡ ﮐﻨﻢ ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﮑﺮﺍﺭ ﻣﯽ ﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﻣﻦ ﻭﺍﻗﻌﴼ ﺑﻪﺁﻥ ﭼﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺩﺍﺭﻡ ﻭ ﺑﻪﺩﺍﺷﺘﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻮﺿﻌﯽ ﻣﻔﺘﺨﺮﻡ. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﻧﻪ ﺍﺳﺘﻬﺰﺍ ﻋﺪﻩ ﻳﯽ ﻣﺮﺩﻡ ﻧﺎﺁﮔﺎﻩ ﻧﮕﺮﺍﻧﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ؛ ﻧﻪ ﺩﺳﺖ ﺭﺩﺯﺩﻧﻬﺎﯼ ﻣﺸﺘﯽ ﺩﻳﻮﺍﻧﻪ ﻭ ﻧﻪﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﺩﻳﮕﺮ. ﺧﻮﺷﺒﻴﻨﯽ ﻭ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻪﺁﻳﻨﺪﻩ ﻳﯽ ﺯﻳﺒﺎ؛ ﻟﻨﮕﺮ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ
ﺑﻪﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﻣﻦ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ (ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﯽ ﺩﺭﺑﺎﺭﺓ ﻧﻘﺎﺷﯽ ﻧﻮﻳﻦ-ﮔﺮﺍﻧﺎﺩﺍ،۱۹۲۸).
ﻟﻮﺭﻛﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮﺩ ﺷﺎﻋﺮ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﻧﻘﻼﺑﻲ ﻧﺒﺎﺷﺪ. ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺯﻧﺪﮔﻴﺶﺷﺎﻫﻜﺎﺭﻱ ﺍﺯﺻﺪﺍﻗﺖ ﺑﻮﺩ ﻭﺷﻬﺎﺩﺗﺶ ﻭﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺩﻭﺭ ﺩﺳﺖ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺟﻮﺧﺔ ﺁﺗﺶ ﻓﺎﺷﻴﺴﺘﻬﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ ﺗﺎﺑﻠﻮﻳﻲ ﺍﺯ ﻫﻨﺮﻱﻛﻪﺧﻮﺩ ﺍﺷﺎﺭﻩﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ، ﺷﺪ:
«ﻣﻦ ﺍﺯﺻﻤﻴﻢﻗﻠﺐﺩﻟﻢ ﺑﺮﺍﯼﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻧﯽﻣﯽ ﺳﻮﺯﺩﮐﻪﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪﺍﻧﻀﺒﺎﻁ ﻋﺎﺩﺕ ﻧﻤﯽﺩﻫﻨﺪ».
ﺳﻪﺷﻌﺮﺍﺯ ﻓﺪﺭﻳﮑﻮﮔﺎﺭﺳﻴﺎﻟﻮﺭﮐﺎ
ﺗﺮﺟﻤﺔ ﺩﮐﺘﺮ ﺯﺭﻱ ﺍﺻﻔﻬﺎﻧﻲ
ﭼﺸﻢﺍﻧﺪﺍﺯ
ﺯﻳﺘﻮﻥﺯﺍﺭ
ﺑﺎﺯ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﺴﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ
ﻣﺜﻞﻳﮏ ﺑﺎﺩﺑﺰﻥ
ﺩﺭﺑﺎﻻﻱ ﺩﺭﺧﺘﺎﻥ ﺯﻳﺘﻮﻥ
ﺁﺳﻤﺎﻧﻲ ﻓﺮﻭ ﺭﻳﺨﺘﻪ ﺍﺳﺖ
ﻭ ﺑﺎﺭﺍﻥ ﺳﻴﺎﻫﻲ ﺍﺯ ﺳﺘﺎﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﺳﺮﺩ
ﺣﺼﻴﺮ ﻭ ﺳﺎﻳﻪ ﺭﻭﺷﻦ ﮐﻪ ﻣﻲﻟﺮﺯﻧﺪ
ﺑﺮﮐﻨﺎﺭﺓ ﺭﻭﺩﺧﺎﻧﻪ
ﻫﻮﺍﻱ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮﻱ ﻣﻮﺝ ﺑﺮﻣﻲ ﺩﺍﺭﺩ
ﺩﺭﺧﺘﺎﻥ ﺯﻳﺘﻮﻥ ﺍﺯ ﮔﺮﻳﻪ ﺳﻨﮕﻴﻦ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ
ﻓﻮﺟﻲ ﺍﺯ ﭘﺮﻧﺪﮔﺎﻥ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﺷﺪﻩ
ﺑﺎﻟﻬﺎﻱ ﺑﻠﻨﺪﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﺗﻴﺮﮔﻲ ﻏﻤﻨﺎﮎ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ.
ﮔﻴﺘﺎﺭ
ﮔﺮﻳﺔ ﮔﻴﺘﺎﺭ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﻲﺷﻮﺩ
ﺟﺎﻣﻬﺎﻱ ﺻﺒﺢ ﻣﻲﺷﮑﻨﻨﺪ
ﮔﺮﻳﺔ ﮔﻴﺘﺎﺭ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﻲﺷﻮﺩ
ﻧﻤﻲ ﺷﻮﺩ ﺳﺎﮐﺘﺶ ﮐﺮﺩ
ﻣﻤﮑﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﺳﺎﮐﺘﺶ ﮐﻨﻴﻢ
ﺑﺎ ﻧﺘﻲ ﻳﮏ ﻧﻮﺍﺧﺖ ﻣﻲﮔﺮﻳﺪ
ﻫﻤﺎﻥﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﺁﺏ ﻣﻲﮔﺮﻳﺪ
ﻫﻤﺎﻥﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﺑﺎﺩ ﻣﻲﮔﺮﻳﺪ
ﺑﺮﺑﺎﻻﻱ ﮔﻠﻬﺎﻱ ﺁﻓﺘﺎﺑﮕﺮﺩﺍﻥ
ﻏﻴﺮﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎﮐﺘﺶ ﮐﻨﻴﻢ
ﻣﻲﮔﺮﻳﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﭼﻴﺰﻫﺎﻱ ﺩﻭﺭ ﺩﺳﺖ
ﺑﺮﺍﻱ ﺷﻨﻬﺎﻱ ﺩﺍﻍ ﺟﻨﻮﺏ
ﻣﻲﻧﺎﻟﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﮔﻠﻬﺎﻱ ﮐﺎﻣﻠﻴﺎﻱ ﺳﻔﻴﺪ
ﻣﻲﮔﺮﻳﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻴﺮ ﺑﺪﻭﻥ ﻫﺪﻑ
ﺑﺮﺍﻱ ﻏﺮﻭﺏ ﺑﻲ ﺻﺒﺢ
ﻭ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﭘﺮﻧﺪﺓ ﻣﺮﺩﻩ
ﺑﺮﺭﻭﻱ ﺷﺎﺧﻪ
ﺁﻩ ﮔﻴﺘﺎﺭ!
ﻗﻠﺐ ﺯﺧﻤﻲ ﺷﺪﻩ ﺩﻡ ﻣﺮﮒ
ﺯﺧﻤﻲ ﺍﺯ ﭘﻨﺞ ﺷﻤﺸﻴﺮ
ﻓﺮﻳﺎﺩ
ﮐﻤﺎﻥ ﻓﺮﻳﺎﺩ
ﺍﺯ ﺗﭙﻪ ﺗﺎ ﺗﭙﻪ ﻣﻲﺭﻭﺩ
ﺭﻧﮕﻴﻦ ﮐﻤﺎﻥ ﺳﻴﺎﻫﻲ
ﺍﺯ ﺩﺭﺧﺘﺎﻥ ﺯﻳﺘﻮﻥ
ﺗﺎ ﺑﺎﻻﻱ ﺷﺐ ﺁﺑﻲ
ﺁﻱ ...!
ﻫﻢﭼﻮﻥ ﺁﺭﺷﺔ ﻭﻳﻠﻮﻥ
ﻓﺮﻳﺎﺩ، ﺳﻴﻤﻬﺎﻱ ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺎﺩ ﺭﺍ ﺑﻪﺍﺭﺗﻌﺎﺵ ﺩﺭ
ﻣﻲﺁﻭﺭﺩ
ﺁﻱ..!
ﻏﺎﺭﻧﺸﻴﻨﻬﺎ
ﭼﺮﺍﻏﻬﺎﻱ ﺭﻭﻏﻨﻲﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﻣﻲﺁﻭﺭﻧﺪ
ﺁﻱ ...!
ﻙ.
نگاه پر از ابهام و ناامني ،
و فردايي به يغما رفته از سوي
همانهايي كه بي وقفه
جنايت تا فراسوي شقاوت را،
و-
بيش از«زندگي» بر«مرگ »
فراوان ترز« نان»
برنكبت و بر« فقر»-
چنين بخشيده اند، رونق ...
ﻧﺪﺍ ﺿﻤﻴﻤﺔ ﺍﺩﺑﻲ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺷﻤﺎﺭﺓ ٧٦٩ ﺳﻪﺷﻨﺒﻪ ١٩ ﻣﻬﺮ ١٣٨٤ ﺻﻔﺤﺔ ٣
